Populaire berichten

zaterdag 21 september 2019

De Westerse filosofie door Peter Weeda, 17 (Gilbert Ryle)


Gilbert Ryle (1900-1976)

·      Romantiek (1795-1848)
Laatste grote cultuurperiode. Reactie op ‘kille’ verheerlijking van de rede. De jongeren gingen weer opgelucht ademhalen. Voorbeeld Beethoven. Schiller, Duits denker, het werk van de kunst is een spel, alleen de kunst kan ons brengen bij het onuitsprekelijke. Of Coleridge, Engels dichter: what if you slept and dreamt of a flower, and what if, when you awoke, you have a flower in your hand, ah, what then?Romantici waren wel soort hippies. Burgerlijkheid was scheldwoord. Belangrijke filosoof was Schelling (1775-1854), Duitser. De natuur was de zichtbare geest, de geest de onzichtbare natuur, materie is sluimerende intelligentie (!). De ontwikkeling start bij stenen en eindigt voor nu bij de mens. Filosoof Herder (1744-1803): universele rede laat zich van tijd tot tijd gelden, Zeitgeist, ieder volk heeft eigen volksaard. Opbloei nationale bewegingen. Sprookjes worden opgeschreven (Grimm). Vriendschap is de belangrijkste vorm van loyaliteit. Creativiteit. Zin boven nut. Spiritualiteit en holisme.

En als extra, Ryle.

·      Gilbert Ryle (1900-1976)
Britse filosoof. Wie denkt dat we een geest hebben en vooral dat die geest ook nog invloed heeft op ons gedrag, die maakt een zogeheten categoriefout. Denken dat we een geest hebben is volgens Ryle ongeveer hetzelfde als een rondleiding krijgen langs alle gebouwen van de universiteit van Oxford, en dan achteraf vragen waar nou eigenlijk die universiteit was. De universiteit ís de verzameling van gebouwen. En op dezelfde manier is ons ‘ik’ een samenspel van interne processen. Het is een categoriefout om te denken dat er naast die processen ook nog een mysterieuze ‘geest’ bestaat. Wat er met Pinksteren dus ook wordt uitgestort, het is zeker geen menselijke geest.

Geen opmerkingen: