. Charles Darwin (1809-1882)
Eigenlijk geen filosoof, maar wegens immense belang opgenomen. Hij was bioloog en natuurwetenschapper. Begon in 1831 zijn beroemde reis met het schip de Beagle. Kwam 5 jaar later terug en publiceerde in 1859 On the orign of species. De evolutiegedachte dus. Toen revolutionair en met name de kerk verzette (en sommigen doen dat nog steeds J) zich heftig, het scheppingsverhaal bleek onjuist. Darwin werd de gevaarlijkste man van Engeland genoemd. In tegenstelling tot wat bijvoorbeeld Plato dacht bleken soorten helemaal niet onveranderlijk maar veranderden ze in de loop der tijd. En the fittest won en plantte zich voort en zo evolueerde plant en dier steeds verder. Met de mens als voorlopig ‘winnaar’. Hoe die variatie overigens tot stand kwam werd pas later bekend, door de neodarwinisten. Het leven is een loterij waarbij enkel de winnende loten zichtbaar zijn, 99,9% van alle soorten die ooit heeft bestaan bestaat nu niet meer. Daar kan je somber over raken, weltschmerz enzo, maar ook: wees vol levensvreugde want gij zijt een bloem in de levenslente.
· Karl Marx (1818-1883)
Geboren in Pruisen. Begon zijn filosofische loopbaan als hegeliaan. Is altijd dialecticus gebleven. Later werd hij in tegenstelling tot Hegel materialist. Werd snel radicaler en verhuisde in 1840 gedwongen naar Parijs. Raakte betrokken bij oprichting Eerste Internationale. Je kunt stellen dat geen filosoof zoveel invloed heeft gehad op de praktische politiek. Schreef in 1867 eerste deel van Das Kapital. Reisde veel, veelal gedwongen, werd veel geholpen door zijn vriend Friedrich Engels.
Zijn leer: de sociale en economische omstandigheden zijn het gevolg van productiekrachten, die in de geschiedenis steeds veranderen. Deze omstandigheden zijn de fundamenten, de onderbouw, van de maatschappij. Daarbovenop staat de bovenbouw, wetenschap, kunst, filosofie, maar dat is meer een afgeleide van de onderbouw. Dit alles levert, onontkoombaar, eerst socialisme en later communisme op. De hele geschiedenis was steeds Klassenstrijd, schreef hij. De kern van communisme: ieder produceert naar vermogen, en consumeert zoveel hij nodig heeft. Het idee is nog steeds geweldig.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten