De eerste stap
Als je helder blijft, steeds opnieuw de dingen vaststelt en accepteert zoals ze zijn, leer je alles kennen wat je moet kennen. Je hoeft dus niets te doen, omdat je alleen intern en extern weerspiegelt. De verdere ontwikkeling gaat vanzelf verder door het weerspiegelen en accepteren. Je merkt dat deze ontwikkeling in de richting gaat van het oplossen van jezelf voor zover daarin nog zelfbeperkingen zitten. Het zijn zelfbeperkingen in het onbeperkte zelfzijn dat je altijd al bent. Blijf de juiste instelling houden, met de juiste helderheid en openheid. De condities vormen zich zodanig dat je leert kennen wat je nog moet leren kennen. Zo zet het proces van ontspanning en het loslaten van het beperkte zelfzijn zich door. In de helderheid laat je de mogelijkheden die er voortdurend zijn, niet zomaar langs je heengaan. Dat gebeurt wel, als je ergens in blijft zitten met beperkt bewustzijn. Dan laat je de mogelijkheden van het oplossen, van het loslaten, voorbij gaan. In de stilte van helderheid doemt er van alles op: het geluid van de regen, het geluid van de stilte, enzovoort. Alles werkt mee. Dat gaat vanzelf, als je maar open bent. In die openheid krijg je steeds weer de bevestiging dat dit klopt. Je ervaart dat je hier vertrouwen in kunt hebben en dat je niet alles op een persoonlijke ik-manier hoeft te regelen.
Dus de eerste stap op de spirituele weg is de inkeer naar het standpunt van de waarnemer: daar helder en ontspannen blijven kijken wat er gebeurt; verder niets. Het is heel eenvoudig. Wanneer je dat een paar keer gehoord en beoefend hebt, krijg je al gauw het idee dat je het wel weet. Ga bij jezelf na of je het voldoende weet. Is die verschuiving of die uitbreiding er inderdaad geweest, zodat je permanent het standpunt van de waarnemer hebt? Als daar je zwaartepunt blijvend gevestigd is, is dat uitstekend. Dan hoeven we hierover niet meer te praten. Maar het is een eerste stap. Nisargadatta zei de laatste jaren van zijn leven: ‘Daar praat ik niet meer over, dat hoort bij de kleuterschool (Kindergarten).’ Het is de eerste stap. Maar als die stap werkelijk bewust is genomen, dan kun je in die openheid blijven. Die eerste stap is heel bepalend en doorslaggevend. Maar die stap zal heel concreet moeten zijn. Die werkelijkheid van de grote inzichtsruimte zal even concreet en werkelijk moeten zijn als de materiële wereld in het alledaagse leven.
In die eerste fase heb je nog te maken met condities, met een vorm van een beperkt ik dat iets doet, dat iets kan doen. Daar moet je niet te snel aan voorbij gaan. Dat gebeurt wel bij de meeste mensen met belangstelling voor Advaita. Zij denken daar niets mee te maken te hebben want ‘je kunt immers niets doen’. Dat zeggen ze, terwijl ze duidelijk niet zijn gevestigd op het niveau van de waarnemer, laat staan dat er een verdere ontwikkeling is. Je zult moeten accepteren hoe je situatie is en hoeverre je nog iets kunt doen. Je zult bewust die afstand moeten afleggen naar de positie van de waarnemer.
Je moet dus heel eerlijk zijn tegenover jezelf. Er hoeft geen veroordeling te zijn wanneer iets niet helemaal open is. Je stelt het vast. Het is een mooi uitgangspunt om weer verder te kijken, om terug te keren naar de ruimere vorm van bewustzijn. Als de beperkte vormen nogal hardnekkig zijn, stel je dat elke keer vast. Als je die beperkingen steeds accepteert zoals ze blijkbaar zijn, merk je dat zij gaan oplossen. Dan kan, doordat er al een grotere ruimte is. In die ruimte kan alles oplossen. Maar elke beperking moet eerst wel herkend worden als iets wat zal moeten oplossen. Wanneer je iets verdringt of terzijde legt, zal zich dat vroeg of laat wreken.
Alles zal in de helderheid moeten komen, voordat er een definitieve verandering plaatsvindt. Iets lost alleen maar op als je dit eerst duidelijk vaststelt en dan accepteert. Pas wanneer je iets werkelijk accepteert, kun je het ook loslaten. Dat accepteren kan alleen vanuit een ruimere sfeer van jezelf. Als je het niet accepteert, dan houd je het op een afstand gespannen vast. Als je het accepteert, mag het zich letterlijk ont-wikkelen. Het brok energie waar spanning en beperktheid in zit mag zich ontwikkelen en dat betekent dat die energie de ruimte neemt. Als de energie de ruimte neemt, lost dat cluster op.
Ik vertel dit allemaal op een wijze waarop je het mentaal kunt begrijpen omdat het logisch is. Het gaat er dus niet om problemen op te lossen op het niveau van de problemen. Zo’n poging gaat eindeloos door. Ze lossen alleen op wanneer er een ruimere sfeer is waarin ze kunnen oplossen.
Er is ook een gevoelsmatige kant. Een accepterend bewustzijn zit vol liefde en vertrouwen. Als je het proces al vaker hebt ervaren, moet je dat ook maar bevestigen: ja, het is al een aantal keer zo geweest, dus ik kan er vertrouwen in hebben en het problematische accepteren. Maar trek er ook de consequenties uit: dit is duidelijk voor mij, ik heb die ervaringen gehad, laat het nu dan maar op de goede manier verder gaan. Ik kan terugkeren naar die problematische positie maar dat leidt alleen maar tot meer angst en lijden. Door het grotere vertrouwen ontstaat meer liefde, naar jezelf net zo goed als naar een ander. Op het niveau van de waarnemer spreek je van mededogen. Dat is geen medelijden van een ik-persoon die zelfmedelijden en ik-belangen heeft. Mededogen is van een hoger niveau. Herken maar dat het al aanwezig is in het je openen voor de problematische situatie. Het zijn dingen die misschien erg gevoelig liggen, maar je kunt die dingen er laten zijn in je ervaring. Van hieruit kan het verder gaan. Is dit duidelijk? Voordat je verder gaat naar non-dualiteit, moet je het lesje van de kleuterschool goed kennen.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten